ဒုကၡႆ=ဒုကၡသစၥာ၏
(၁) ပီဠနေ႒ာ = သတၱ၀ါကုိ ၫွာတာမဖက္ အၿမဲႏွိပ္စက္တတ္သည့္ သေဘာလည္းေကာင္း၊
(၂) သခၤတေ႒ာ = အဖန္ဖန္ျပဳျပင္ ထူေထာင္တတ္သည့္သေဘာ (၀ါ) တဏွာေယာက္်ားလက္သမား၏ ဆုိး၀ါးယုတ္မာျပဳျပင္ရာကုိ ရံခါမေသြ အၿမဲခံေနသည့္ သေဘာလည္းေကာင္း၊
(၃) သႏၲာပေ႒ာ = သတၱ၀ါကုိ အၿမဲတေစ ပူေလာင္ေစတတ္သည့္ သေဘာလည္းေကာင္း၊
(၄) ၀ိပရိနာမေ႒ာ = ခႏၶာငါးပါး၏ အၿမဲမျပတ္ေဖါက္ျပန္ပ်က္စီးတတ္သည့္ သေဘာလည္းေကာင္း။
ဒုကၡသစၥာ၏ ပီဠန႒အနက္
ဒုကၡသစၥာတခုတည္းမွာ အႏုေဗာဓဉာဏ္နဲ႔ ပဋိေ၀ဓဉာဏ္ ၂-ပါးရွိတယ္။ ဒုကၡသစၥာကုိ ဒီႏွစ္ပါးနဲ႔ ၾကည့္ရမယ္။ အႏုေဗာဓဉာဏ္ဆုိတာ ဆရာသမားေဟာတာကုိ အစဥ္ေလ်ာက္ၿပီး မွတ္လုိ႔ ၾကည့္လုိ႔ ျဖစ္လာတာ၊ တရားနာလုိ႔ စာအုပ္ၾကည့္လုိ႔ ရလာတဲ့ဉာဏ္ေပါ့။ ပဋိေ၀ဓဉာဏ္ဆုိတာက ကုိယ္တုိင္ကုိယ္က် ထုိးထြင္းေ၀ဖန္ၿပီး ခႏၶာထဲမွ မဂ္ဉာဏ္ႏွင့္ ေသေသခ်ာခ်ာၾကည့္လုိ႔ ဒုကၡသစၥာအစစ္ကုိ တကယ္ျမင္တဲ့ဉာဏ္မ်ဳိးျဖစ္တယ္။ ဒါျဖင့္ တရားနာလုိ႔ စာၾကည့္လုိ႔ ကိစၥမၿပီးေသးဘူး။ ၀ိပႆနာဉာဏ္ပြားတတ္႐ုံႏွင့္ ကိစၥမၿပီးေသးဘူး။ ဒုကၡသစၥာကုိ တကယ္ကုိ ဒုကၡသစၥာလုိ႔ ပုိင္းျခားၿပီးသိတဲ့ ပဋိေ၀ဓဉာဏ္ေရာက္မွ ကိစၥၿပီးမယ္လုိ႔မွတ္ပါ။
ခႏၶာ ငါးပါး၊ ႐ုပ္နာမ္ ႏွစ္ပါးရွိတယ္။ ဒီခႏၶာ ငါးပါး၊ ႐ုပ္နာမ္ ႏွစ္ပါးဟာ ျဖစ္ပ်က္မုိ႔ ဒုကၡသစၥာပဲလုိ႔ ဆရာသမားက ေဟာေျပာတာကုိ မွတ္ထားတာက အႏုေဗာဓဉာဏ္ႏွင့္ သိထားတာ။ ႐ုပ္နာမ္ ႏွစ္ပါး ျဖစ္ပ်က္မုိ႔ ဒုကၡသစၥာ၊ ျဖစ္ဒုကၡ ပ်က္ဒုကၡမုိ႔ ဒုကၡသစၥာလုိ႔သိရင္ ၀ိပႆနာဉာဏ္ျဖစ္ေနၿပီ၊ ျဖစ္ပ်က္သာသိၿပီး ဒုကၡသစၥာလုိ႔ တကယ္မသိေသးေတာ့ ဒါ အႏုေဗာဓဉာဏ္ပဲ ရွိေသးတယ္။ အဲ ...၀ိပႆနာဉာဏ္နဲ႔ ႐ႈဖန္မ်ားလုိ႔ ဒုကၡသစၥာကုိ ပီဠနေ႒ာႏွင့္သိလာမွ ပဋိေ၀ဓဉာဏ္ျဖစ္တာ။ ဒုကၡသစၥာကုိ ပီဠနေ႒ာ=သတၱ၀ါကုိ ၫွာတာမဖက္ အၿမဲႏွိပ္စက္တတ္တဲ့ သေဘာရွိတယ္လုိ႔ တကယ္သိလာမွ ပဋိေ၀ဓဉာဏ္ျဖစ္တာ။
အခု ႐ုပ္နာမ္က ႏွိပ္စက္ပုံကုိ ပဋိေ၀ဓဉာဏ္ႏွင့္ သိပုံရွင္းျပမယ္။
အေမတေယာက္က ႐ုပ္ႏွင့္နာမ္ဆုိတဲ့ အမႊာပူးကေလး ေမြးတယ္။ ႐ုပ္ႏွင့္နာမ္က ပဋိသေႏၶေနကတည္းက အမိ၀မ္းေခါင္းထဲမွာ အတူတူေနခဲ့တာကုိး၊ ခင္ဗ်ားတုိ႔ ခႏၶာကုိယ္ဟာ ခႏၶာငါးပါးပဲ ရွိတယ္။ ခႏၶာငါးပါးကုိ ခ်ဳံးလုိက္ေတာ့ ႐ုပ္ႏွင့္နာမ္ပဲ ရွိတယ္။ ႐ုပ္ဓမၼႏွင့္ နာမ္ဓမၼပဲရွိတယ္။ နာမ္တရားက ေျခက်ဳိး လက္က်ဳိးႏွင့္ သည္းေျခပ်က္၊ ၀မ္းတြင္း႐ူးျဖစ္တယ္။ ႐ုပ္တရားဟာ ေျခလက္ေတြသန္မာေပမယ့္ မ်က္စိႏွစ္ကြင္း အလင္းမရတဲ့အျပင္ သူငယ္နာ၀မ္းပ်က္ကပါလာေသးတယ္။ ဒီ ႐ုပ္နာမ္ဆုိတဲ့ သူတုိ႔ႏွစ္ဦးက သူတုိ႔ကိန္းရာ သတၱ၀ါကုိ ခ်စ္ခင္ၿပီး ထိန္းေက်ာင္းေနတဲ့သတၱ၀ါကုိ အၿမဲႏွိပ္စက္ေတာ့မယ္။ သူတုိ႔ကုိ ငါ့ကုိယ္ ငါ့ဟာ ငါ့ဥစၥာလုိ႔ ႏွစ္သက္ခင္မင္ၾကင္နာတဲ့ အေမလုပ္သူကုိ အၿမဲႏွိပ္စက္ေတာ့မယ္။
နာမ္=အက်ဳိး၊ အ႐ူး။ ။ နာမ္တရားက ႐ုပ္မပါပဲ သြားလုိရာကုိ မသြားႏိုင္ေတာ့ ေျခက်ဳိးလက္က်ဳိးေပါ့၊ က်ဳိးရတဲ့အထဲ သည္းေျခပ်က္ေရာဂါက ပါလာေသးတယ္။ သည္းေျခပ်က္ဆုိတာ ႐ူးတာ။ ၀မ္းတြင္း႐ူးကုိ ေခၚတယ္။ သူက ႐ုပ္နာမ္အနိစၥေတြကုိပဲ ေယာက်္ားမိန္းမထင္လုိထင္၊ သားရယ္သမီးရယ္ေျမးရယ္ ထင္လုိထင္၊ ဒီလုိထင္ေနေတာ့ သူထင္တဲ့အတုိင္းလုိက္လုပ္ရတာ။ သူ႔ ထိန္းေက်ာင္းရတာမလြယ္ဘူး။ သူ႔ အလုိလုိက္ရတာ အားကုိမအားႏုိင္ဘူး။ သူကေျခလက္ကလည္းက်ဳိး၊ အ႐ူးထတာကလည္းခဏခဏ၊ သူ အ႐ူးထတာနဲ႔ သားပူ၊ သမီးပူ၊ ေဆြပူ၊ မ်ဳိးပူေတြနဲ႔ မအားႏုိင္ၾကဘူး။ ၿပီးေတာ့ သူက ေျခက်ဳိးလက္က်ဳိးနဲ႔ ဟုိဟုိဒီဒီမသြားႏိုင္ေတာ့ အေမကပုိခ်စ္သကုိဗ်။ ပိုခ်စ္ေတာ့ သကၠာယဒိ႒ိက သူ႔အေပၚမွာ ပုိစဲြတယ္။ သူကသည္းေျခ႐ူး၊ ၀မ္းတြင္း႐ူး (၀ိပၸလႅာသ)ဆုိေတာ့ အခ်ဳိေပးလည္း ခါးတယ္ေျပာခ်င္ေျပာ၊ အခ်ဥ္ေကၽြးလဲ ဖန္တယ္ေျပာခ်င္ေျပာ၊ သူက ကိန္းရာအေမေပးတာနဲ႔ ေတာ္ၿပီတန္ၿပီလုိ႔ မလာႏုိင္ဘူး။ ေျခက်ဳိးလက္က်ဳိး ဘယ္မွ မသြားႏုိင္ေတာ့ သူ႔ျပဳစုေနရတာနဲ႔ အားကုိမအားႏုိင္ဘူး။
သူက ၀မ္းတြင္း႐ူးဆုိေတာ့ မ်က္လုံးေပါက္က တခုတည္းက ေတာ္ၿပီတန္ၿပီလုိ႔ကုိ မရွိဘူး။ နားေပါက္တခုတည္းက ေတာ္ၿပီတန္ၿပီလုိ႔ကုိမရွိဘူး။ ေရဒီယုိ အၿမဲဖြင့္ေပးရတယ္။ ဒါ နားေပါက္ကုိ အခြန္ဆက္ေနရတာေတြ၊ အခ်ဳိေကၽြးလဲ ၀မ္းတြင္း႐ူးက ခ်ဳိလြန္းတယ္ဆုိၿပီး မစားျပန္ေတာ့ အခ်ဳိေလွ်ာ့ခ်က္ရ၊ ေကၽြးရတာနဲ႔ ၀မ္းတြင္း႐ူးကုိ ခ်စ္တဲ့ပုဂၢိဳလ္ အားေသးရဲ႕လား။ ၀မ္းတြင္း႐ူးႏွိပ္စက္တာ အကုန္ခံရတယ္ မဟုတ္လား။ သူကေတာင္သြားခ်င္ ေျမာက္သြားခ်င္နဲ႔ သူသြားခ်င္ရာကုိ ပုိ႔ႏုိင္ရဲ႕လား။ သူသြားခ်င္ရာ လုိက္ပုိ႔ရေတာ့လဲ ေႏွးတယ္ေျပာလုိ႔ ကား၀ယ္ေပးရတယ္။ တခါတေလ ကိစၥႀကီးတယ္ဆုိလုိ႔ ေလယာဥ္ပ်ံနဲ႔ သြားရတယ္။ သည္းေျခးပ်က္ ၀မ္းတြင္း႐ူး ႀကိဳက္တာလဲ အကုန္၀ယ္ေပးရတယ္။ အစားဘက္က အ၀တ္ဘက္က ႀကိဳက္တာ၀ယ္ေပးရတယ္။ ၀ယ္ေပးလုိ႔ ႀကိဳက္ရင္းမတၱနဲ႔ သည္းေျခကထလာလုိ႔ ဟာ ... ဒါႀကီးက ေခတ္ေနာက္က်သြားၿပီ မ၀တ္ေတာ့ဘူးလုိ႔ ဆုိခ်င္ဆုိတာ၊ ကား၀ယ္ေပးျပန္လဲ ဒီကားမစီးခ်င္ဘူး၊ ေနာက္ဆုံးေပၚကားမွ စီးခ်င္တယ္တဲ့။ နာမ္တရား သည္းေျခ႐ူးက ဘယ္ေလာက္ႏွိပ္စက္သတုံး၊ သူ႔ကုိ ခင္တဲ႔ မိဘကေတာ့ ေန႔လည္းမအားရ၊ ညလည္းမအားရ။ ရွာဟဲ့၊ ေဖြဟဲ့၊ လုပ္ဟဲ့၊ ကုိင္ဟဲ့ ျပဳစုဟဲ့နဲ႔ အလုပ္နဲ႔ လက္နဲ႔ကုိ မျပတ္ရဘူး။ အေမာဆုိ႔ၿပီးမွ အိပ္ခ်လုိက္ရတာပဲ။
သူ႔ခ်စ္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ကေတာ့ ေအာင့္အည္းသည္းခံၿပီး လုပ္ေပေတာ့။ သူကေတာ့ ဘယ္ေတာ့မွ အလုိျပည့္တယ္ မရွိဘူး။ သူကေတာ့ အဖုိးႀကီးအဖြားႀကီးျဖစ္ေတာ့လည္း ခ်မ္းသာမေပးဘူး။ အဖုိးႀကီးခုိင္း အဖြားႀကီးခုိင္း ခုိင္းမွာပဲ။ ေတာင္ေ၀ွးေထာက္ၿပီး နင့္ေျမးအိမ္ သြားပါလား၊ နင္သြားႏုိင္တုန္း သြားရတာဆုိၿပီး ခုိင္းတယ္။ သည္းေျခပ်က္သားကုိ ေမြးမိတဲ့အတြက္ ခင္ဗ်ားတုိ႔ ခုအထိမအားတာ ပီဠန႒တဲ့။ သူကေတာ့ ကိန္းရာသတၱ၀ါကုိ ၫွာတာမဖက္ အၿမဲႏွိပ္စက္တတ္တယ္။ ေသတဲ့အထိ သူကႏွိပ္စက္တတ္တယ္။ ဘုိင္းဘုိင္းလဲေသလဲ သူကေတာ့ အႏွိပ္စက္မေလ်ာ့ဘူး။ ေသလမ္းလဲ သူကပုိ႔မွာပဲ။ မုိးရြာထဲ သြားက။ မုိးရြာတာမ်ား အေရးလုပ္မေနနဲ႔။ ေနပူလဲ ခုိင္းတာပဲ။ သူခုိးဓားျမေတြ ထူတဲ့ေနရာလဲ သြားခုိင္း၊ ျမစ္ထဲ ပင္လယ္ထဲ လႈိင္းေတြ ၀ဲေတြရွိလဲ ခုိင္းတာပဲ။
ခင္ဗ်ားတုိ႔ဟာ ဒီ႐ုပ္နာမ္ကုိ ေမြးထုတ္ေပးတဲ့ အေမေဖေတြပဲ၊ နာမ္႐ုပ္ခင္တဲ့လူဆုိေတာ့ ဒီသည္းေျခ႐ူးအက်ဳိး ႏွိပ္စက္သမွ်ကုိ ခံၾကေပေတာ့။ နာမ္ဓမၼအ႐ူးကေတာ့ အခ်ိန္ရွိသေ႐ြ႕ ခုိင္းေနတာပဲ။ သူကေရတုိက္ပါဦး၊ ႏုိ႔တုိက္ပါဦး၊ ေရတုိက္ေတာ့လဲ ေရေနာက္ႀကီးမတုိက္ပါနဲ႔ ေရၾကည္မွတုိက္ပါတဲ့၊ တခါတေလ ေရထဲအဖတ္ပါထည့္ယူခဲ့၊ ဖါလူဒါတုိ႔ေပါ့၊ ေရခ်ည္းမေသာက္ခ်င္ဘူး၊ အဖတ္ပါမွတဲ့၊ သည္းေျခ႐ူးက ေတာင္းတာ၊ အဲဒီေတာ့အားေသးရဲ႕လား၊ ဥတုသုံးလီအလုိက္ သူ႔ကုိ အခြန္ဆက္ေပးရတယ္။ ေႏြအခြန္ဆက္ရ၊ မိုးအခြန္ဆက္ရ၊ ေဆာင္းအခြန္ဆက္ရ၊ လမ္းသြားရင္းမ်ား ဇီဇာေၾကာင္လုိက္တာ မေျပာပါနဲ႔၊ ေရတုိက္ျပန္ေတာ့လဲ အုိ .. ဒီခြက္ႀကီးနဲ႔ မေသာက္ခ်င္ဘူး၊ ဖန္ခြက္နဲ႔မွ ေသာက္ခ်င္တယ္ေျပာေသး၊ အိမ္မွာ သုံးေနက်ပန္းကန္ေတြေတာင္ ဟုိပန္းကန္နဲ႔မွ၊ ဒီပန္းကန္နဲ႔မွတဲ့၊ ႐ႈပ္ေနတာပဲ။ သုံးေနက်ပန္းကန္ေတြ အ၀တ္ေတြေတာင္မွ သည္းေျခ႐ူးထလာေတာ့ ဒါႀကီးက ေခတ္ေနာက္က်ေနၿပီ ေခတ္မရွိေတာ့ဘူး၊ ေခတ္ဆန္ဆန္မွ ၀တ္ခ်င္တာဆုိေတာ့ အိမ္မွာအ၀တ္ေတြတပုံႀကီးရွိေနတဲ့အထဲက အသစ္ခ်ပ္ခၽြတ္၀ယ္ေပးတယ္။ မိန္းမေတြပုိဆုိးေသး။ သည္းေျခ႐ူး အလုိကုိ အလုိက္ဆုံးပဲ။ အ၀တ္အထည္ေတြ ဘယ္ေလာက္မ်ားမ်ား သူ႔ေလာဘက မလုံေလာက္၊ အရင္ဟာမႀကိဳက္ဘူး ေနာက္ဟာ၀ယ္ေပးဦးလုိ႔ သည္းေျခ႐ူးက ေတာင္းတုိင္း ၀ယ္ေပးရတာပဲ။ ဘယ္ေလာက္၀ယ္ေပးေပး သည္းေျခ႐ူးက ေတာ္ၿပီတန္ၿပီလုိ႔ မလာဘူး။
ဒီလုိ ပီဠနေ႒ာ=အၿမဲႏွိပ္စက္တာကုိသိရင္၊ ပီဠန႒တလုံးသေဘာက်ရင္ ခင္ဗ်ားတုိ႔ ကိစၥၿပီးပါတယ္။ ပီဠန႒ = ႏွိပ္စက္တာကုိ အလုိအတုိင္းလုိက္ၿပီး အလုိက္ျပဳစုေနရင္ေတာ့မၿပီးဘူး။ ခင္ဗ်ားတုိ႔က သည္းေျခ႐ူးအႀကိဳက္အတုိင္း ခုိင္းသေလာက္အကုန္ေပးႏုိင္တယ္ဆုိေတာ့ ကၽြန္ပီသလုိ႔ပဲ။ ေမြးတဲ့သားကေလးက အက်ဳိးကေလး အ႐ူးကေလးဆုိေတာ့ ခင္ဗ်ားတုိ႔က ပုိခ်စ္ေပါ့ဗ်ာ။ သူ႔ကုိ ထိန္းေက်ာင္းရတာ ေန႔ေရာညပါ အားတယ္လုိ႔ မရွိဘူး။ အလုပ္ေတြဟူသမွ် သည္းေျခ႐ူးေၾကာင့္ လုပ္ေနရတာခ်ည္းပဲမွတ္။ စာေရးႀကီးပဲလုပ္လုပ္၊ တရားသူႀကီးပဲလုပ္လုပ္၊ဘာပဲလုပ္လုပ္၊ လုပ္ရတာဟူသေ႐ြ႕ သည္းေျခ႐ူးေၾကာင့္ လုပ္ရတာခ်ည္းပဲ။ ခင္ဗ်ားတုိ႔ သည္းေျခ႐ူးအလုိ ျဖည့္ေနရတာဟာ သူႏွိပ္စက္တာကုိ မသိလုိ႔ပဲ။ မသိလုိ႔ သား၀တ္၊ သမီး၀တ္၊ လင့္၀တ္ မယား၀တ္ေတြျပဳႏုိင္ၾကတာေပါ့။ တခ်ဳိ႕မ်ား မျပဳစုရမွာစုိးလုိ႔ေတာင္ သူမ်ားသားသမီးေတြကုိ လုိက္ရွာၿပီး ေမြးစားခ်င္ၾကေသးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပုထုဇဥ္ဆုိတာ အ႐ူးလုိ႔ေျပာတာ။
ေမြးတဲ့အေမကလည္း သားက်ဳိး သား႐ူးဆုိေတာ့ မစြန္႔ႏုိင္ဘူး၊ မစြန္႔ရက္ဘူးေပါ့ဗ်ာ။ မစြန္႔ရက္တဲ့အျပင္ ပုိေတာင္ခ်စ္လုိက္ေသး အခ်စ္ဆုံးေလးေပါ့ဗ်ာ။ ဒီေတာ့ ဒုကၡသစၥာကုိပင္လွ်င္ သမုဒယသစၥာက အၿမဲခ်စ္ေနေတာ့ နိေရာဓသစၥာနဲ႔ မဂၢသစၥာဟာ ဘယ္မွာေပၚႏုိင္ပါ့မလဲ။ သူကအၿမဲမျပတ္ ဒုကၡေပးေနေစမယ့္ သမုဒယရဲ႕အျပစ္မျမင္တဲ့အျမင္ ပုိ၍ပင္ခ်စ္ခင္ေနေတာ့၊ ပီဠန႒=အၿမဲႏွိပ္စက္ေနတဲ့ ဒုကၡသစၥာကြယ္ေနၿပီေပါ့။ ဒုကၡသစၥာ၏ ပီဠန႒ သေဘာကုိသိမွ ဒုကၡသစၥာကုိ ပဋိေ၀ဓဉာဏ္နဲ႔ တကယ့္ကုိသိမွ ၀ိပၸလႅာသ ဆုိတဲ့ အ႐ူးကေပ်ာက္မွာ။ ဒီေတာ့ ဒီ သည္းေျခ႐ူးက မဂ္ေရစင္တုိက္မွ ေပ်ာက္မယ္။ မဂ္ေရစင္ မတုိက္ႏုိင္ရင္ မေပ်ာက္ဘူး။ မဂ္ေရစင္ဟာ သည္းေျခး႐ူးေပ်ာက္တဲ့ေဆးပဲ။ မဂ္မွ တပါး သည္းေျခ႐ူး ၀မ္းတြင္း႐ူးေပ်ာက္တဲ့ေဆးမရွိဘူး။ မဂ္ကမွ ၀ိပၸလႅာသ ပယ္ႏုိင္တာ။ ဒီသည္းေျခ႐ူးကုိ ၀ိပႆနာဉာဏ္ေတြကေတာင္ မပယ္ႏုိင္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဘုရားက မဂ္မရေသးသမွ် မဂ္မရေသးတဲ့ ပုထုဇဥ္ဟူသမွ် ဥမၼတၱက-အ႐ူးခ်ည္းပဲလုိ႔ေဟာတာ။
႐ုပ္-အကန္း၊ လူနာ။ ။ ႐ုပ္နာမ္အမႊာပူးထဲက ေနာက္တေယာက္က ႐ုပ္တရားေပါ့။ သူကမ်က္စိႏွစ္ကြင္းအလင္းမရတဲ့ အကန္း။ ၿပီးေတာ့ သူငယ္နာ၀မ္းပ်က္ကပါေသး၊ ဒီေတာ့ ႐ုပ္တရားဟာ အကန္းလူပမာေပါ့။ ဒီေတာ့ သူခုိင္းသမွ် အလုိက်ျပဳစု႐ုံပဲေပါ့။ ဓာတ္ႀကီးေလးပါးဟာ ဘယ္ေတာ့ညီၫႊတ္တယ္ မရွိဘူး။ အၿမဲပ်က္ေနတာပဲ၊ ပထ၀ီဓာတ္ပ်က္ေတာ့ ၀မ္းေလွ်ာတာေပါ့။ ပထ၀ီဓာတ္ခုိင္ေနရင္ ၀မ္းခ်ဳပ္တာေပါ့။ ႐ုပ္အကန္းေလးဆုိေတာ့ သူ႔ခင္တဲ့အေမကုိပဲ ခုိင္းမွာပဲ။ အေမ့တာ၀န္ခ်ည္းပဲ။ ဗုိက္ထဲက ဘာျဖစ္မွန္းမသိဘူး။ ၀မ္းေလွ်ာေတာ့ အေမကႀကံဳးရမွာပဲ။ ေရေတာင္းလည္းေပး၊ ထမင္းေတာင္းလည္းေပး။ အ၀တ္ေတာင္းလည္းေပး။ ခ်မ္းတယ္ဆုိ အ၀တ္ထူထူထုတ္ေပး။ အုိက္လွခ်ီရဲ႕ဆုိ အပါးထည္လဲေပးရ၊ ခင္တဲ့ပုဂၢိဳလ္က သူခုိင္းတာကုိ ႁခြင္းခ်က္မရွိ အကုန္လုပ္ေပးရတယ္။ သူ႔ ၀မ္းပ်က္ေ၀ဒနာကလည္း ခဏ ခဏ၊ က်င္ႀကီးစြန္႔ရေသး၊ ခင္တဲ့ပုဂၢိဳလ္က ႀကဳံးသာႀကဳံးမညည္းနဲ႔။ ေမြးမိတာကုိး။
႐ုပ္တရားႀကီးကုိ ေတာ္ေတာ္ၾကာ နဖူးစမ္းရ၊ ေျခဖ်ားစမ္းရ၊ လက္ဖ်ားစမ္းရ၊ ေျခလက္ေကာင္းေပမယ့္ အကန္းျဖစ္ေနေတာ့၊ ဟုိဟာနဲ႔တုိက္မိ၊ ဒီဟာနဲ႔တုိက္မိ၊ ဒီေတာ့ အေမက ပတ္တီးစီးေပးရတယ္။ ခလုတ္မထိဆူးမၿငိပါေစနဲ႔ ဆုေတာင္းေပမယ့္ သူကအကန္းဆုိေတာ့ တုိက္ခ်င္တုိက္ လဲခ်င္ရာလဲလုိက္တာပဲ။ ႐ုပ္ဓမၼထုံးစံက ေဖာက္ျပန္ခ်င္သလုိ ေဖာက္ျပန္ေတာ့၊ သူ႔ခင္တဲ့လူ သူခုိင္းသမွ် လုပ္ေပးေပေရာ့။ ႏွိပ္စက္တဲ့သား သြားေရာ့ကြာလုိ႔ ႏွင္ထုတ္ဖုိ႔ေကာင္းတယ္။ ဒါေပမယ့္ မႏွင္ထုတ္ႏုိင္ဘူး။ ပီဠန႒ သေဘာမက်လုိ႔။ ပီဠန႒သေဘာမက်ရင္ ျပဳစုၿမဲတုိင္းရွိေသေပေတာ့။ ၀တ္မပ်က္ၾကေစနဲ႔။ သစၥာသိဆုိတာ သည္က်ေအာင္သိမွ အဖုိးတန္တာ။
႐ုပ္နာမ္ ။ ။ သစၥာအနက္ ၁၆-ခ်က္ထဲက ပီဠန႒=ၫွာတာမဖက္ အၿမဲႏွိပ္စက္တတ္တဲ့ တစ္နံပါတ္ကုိ သေဘာက်ရင္ က်န္တာအကုန္သေဘာက်တယ္။ အခုခႏၶာကုိယ္ႀကီးဟာ အေကာင္းတခုမွ မပါဘူး။ ရွိတာက ႐ုပ္နဲ႔ နာမ္ပဲရွိတယ္။ ႐ုပ္ဓမၼက မ်က္စိကန္းတာရယ္၊ သူငယ္နာ၀မ္းပ်က္တာရယ္၊ နာမ္ဓမၼကေတာ့ ေျခက်ဳိး၊ လက္က်ဳိး၊ ၀မ္းတြင္း႐ူး။ ခႏၶာႀကီးဟာ ဒီ ၂-ခုေပါင္းထားတာပဲ။ ေပါင္းမိေတာ့ ခက္တာပဲ။ အကုန္ျပဳစုေပးႏုိင္ဖုိ႔မလြယ္ဘူး။ မေပါင္းခင္တုန္းက တခုစီဆုိ ျပဳႏုိင္ဦးမယ္။ အခုေတာ့ ဒီသည္းေျခ႐ူးအလုိလုိက္ရ၊ ဟုိဘက္ကသူငယ္နာ၀မ္းပ်က္ သြားႀကဳံလုိက္ရ။ ႐ုပ္နာမ္အစု ခႏၶာႀကီးျဖစ္ရပါလုိ၏ဆုိေတာ့ ၂-ေယာက္ေမြးပါရေစလုိ႔ ဆုေတာင္းတာပဲ။ အခုေတာ့ အက်ဳိးနဲ႔အကန္းဆုံမိၿပီ။ တေယာက္မွ အေကာင္းမပါဘူး။ ကုိယ္ရ-ထားတဲ့ ခႏၶာႀကီးေနာ္။ က်ဳိးရကန္းရတဲ့အထဲ သည္းေျခ႐ူးနဲ႔ ၀မ္းပ်က္ကပါလုိက္ေသး။ ဆုေတာင္းျပည့္ထားတဲ့ သားႏွစ္ေယာက္ကျဖင့္ တေယာက္မွ ေကာင္းက်ဳိးမေပးဘူး။ အၿမဲႏွိပ္စက္ေနတာပဲ။ ဒါေပမယ့္ ခင္ဗ်ားတုိ႔မွာေတာ့ အသက္ႀကီးေတာင္ ေနာင္တမရေသးဘူး။ သည္းေျခပ်က္=၀မ္းပ်က္ ၀မ္းတြင္း႐ူးကလည္း ေသသည္အထိ႐ူးမွာ၊ သူငယ္နာ၀မ္းပ်က္ကလည္း ေသေအာင္ပ်က္မွာပဲ။ ခင္ဗ်ားတုိ႔က ႏွိပ္စက္မွာခ်ည္း ဆုေတာင္းယူတယ္။ နိဗၺာန္မရမီစပ္ၾကား ဒီ အက်ဳိးနဲ႔ ဒီ အကန္းနဲ႔ ေတြ႕ရႀုကံဳရဆုံရပါလုိ၏ဆုိေတာ့ ဒါ သစၥာမသိလုိ႔ေတာင္းၾကတာ။ ပီဠန႒၏ ေၾကာက္စရာေကာင္းပုံကုိ သိရင္ ေတာ္ၿပီတန္ၿပီကြလုိ႔ လာမွာပဲ။
အခုေတာ့ အက်ဳိးနဲ႔ အကန္းကုိပဲ ခင္ဗ်ားတုိ႔ ဆုေတာင္းယူၾကတယ္။ ႐ုပ္နာမ္ဆုိတဲ့ အက်ဳိးနဲ႔ အကန္းေပါင္းမိေတာ့ သြားခ်င္တဲ့ေနရာသြားမွာပဲ။ တေယာက္က အေပၚကလမ္းျပ၊ တေယာက္က ေအာက္ကသြား။ ၃၁-ဘုံမွာ အကုန္ေလွ်ာက္သြားမွာပဲ။ အရမ္းသြားမွာပဲ။ အရမ္းသြားေတာ့ အေမျဖစ္သူက ႐ုပ္အလုိလုိက္ရ၊ နာမ္အလုိလုိက္ရနဲ႔ အပါယ္ေလးပါးဒယ္အုိးထဲဆင္းလုိက္ရတာပဲ။ ဒီသားဆုိးႏွစ္ေယာက္ႏွိပ္စက္တာ မသိေတာ့ ၃၁-ဘုံအတြင္း အေကာင္းအဆုိးမေ႐ြးနဲ႔ေတာ့။ တုိ႔ေနရာခ်ည္းပဲသာ မွတ္ေပေတာ့။ က်င္ႀကီးပုံလည္း တုိ႔ေနရာ။ ေရပုပ္ထဲလည္း တုိ႔ေနရာ၊ ပုိးေလာက္ျဖစ္ရဦးမွာကုိး။
အိပ္ရာထဲေရာက္ရင္ ဟုိဟာ စိတ္ကူး ဒီဟာ စိတ္ကူး။ သားကူး သမီးကူး ေဆြကူး မ်ဳိးကူးနဲ႔ စုံလုိ႔ေပါ့။ ဒီစိတ္ကူးေတြဟာ ဘာတုံး၊ သည္းေျခ႐ူးထေနတာ။ မနက္မုိးလင္းေတာ့ ညကအ႐ူးထ ထားတဲ့အတုိင္း ႏွစ္ေယာက္ေပါင္းၿပီး ကားနဲ႔ ဟုိသြားလုိက္ ဒီသြားလုိက္နဲ႔။ ေျခလ်င္ေျပးလုိက္နဲ႔။ ခင္တဲ့အေမကေတာ့ ေဘးကင္းမွကင္းပါ့မလားနဲ႔ စုိးရိမ္ေနရတာပဲ။ သည္းေျခ႐ူးကလည္း မဟုတ္တာမွ ႀကိဳက္တာ။ စီးပြားရွာမယ္ဆုိ ဘယ္သြားရသြားရ၊ ေသခ်င္ေသပေစ သူကႀကိဳက္တယ္။ သစၥာတရားေတြေဟာရင္ သူကမႀကိဳက္ဘူး။ ႐ုပ္ကလည္း သားဆုိး၊ နာမ္ကလည္း သားဆုိး၊ ဒီေတာ့ သားဆုိးအေမ တေပေပေပါ့။ သူတုိ႔က ေသသည္အထိႏွိပ္စက္မွာ၊ ဒီေတာ့ ေသသည္အထိ သူ႔ဒဏ္ခံေပါ့။ ဒုကၡခံေပါ့။ ဆုေတာင္းခဲ့တာကုိး။ ဒီေလာက္ မၫွာမတာ အၿမဲႏွိပ္စက္ေနေသာေၾကာင့္ ႐ုပ္နာမ္ဓမၼကျဖင့္ ဒုကၡသစၥာအစစ္ပါပဲ။
၀ိပႆနာကုသိုလ္က ေက်းဇူးျပဳလုိက္တဲ့ မဂ္ကုသုိလ္က်မွ ႐ုပ္ေရာ၊ နာမ္ေရာ ဒုကၡသစၥာဆုိတာ သေဘာက်တာ။ ဆရာသမားေကာင္းက ေဟာတဲ့တရားေတြ မနာရသေ႐ြ႕ ဒီ႐ုပ္နာမ္က ႏွိပ္စက္ေန ဒုကၡေပးေနတယ္လုိ႔ မထင္ဘူး။ မသိဘူး။ ႏွိပ္စက္ေနမွန္းမသိလုိ႔ ခင္ဗ်ားတုိ႔ခင္ေနတာ၊ လုိခ်င္ေနတာ၊ သိရင္မခင္ေတာ့ဘူး။ မလုိခ်င္ေတာ့ဘူး။ ႏွိပ္စက္မွန္း သိတာက မဂ္ဉာဏ္။ ႏွိပ္စက္မွန္းသိလုိ႔ မလုိခ်င္ရင္၊ ယခင္က သူ႔ခင္ေနတဲ့ အေမျဖစ္တဲ့တဏွာကေသသြားတယ္။ ဒီ တဏွာ အေမေသသြားတဲ့အခါ သားဆုိး ၂-ေယာက္လည္း ျပဳစုေပးမယ့္ သူမရွိေတာ့ သူတုိ႔လည္း ေနာက္ဆုံး ေသၾကရေတာ့မွာပဲ။ သားဆုိး ၂-ဦးေသေတာ့ ဒုကၡခ်ဳပ္ၿငိမ္းသြားတာေပါ့။ ဒီေတာ့ ဒုကၡခ်ဳပ္ၿငိမ္း ထာ၀ရေအးၿငိမ္းတဲ့ နိဗၺာန္ဆုိတာ ေရာက္သြားမွာပဲ။
မုိးကုတ္ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး ၏ ၾသ၀ါဒတရားမ်ား
(သစၥာအနက္ ၁၆-ခ်က္တရားေတာ္မ်ားမွ၊)
No comments:
Post a Comment